27 september 2010
Nu al laten de landelijke bezuinigingen op de zorg sporen na in het gemeentelijke zorgbudget en zorgen ervoor dat de stadsdelen het water tot aan de lippen komt te staan. De meest kwetsbaren worden als eerst getroffen. Dat gaat geruisloos, omdat velen van hen niet in staat zijn om zich hier tegen te verweren. En dit lijkt nog maar het begin.
In 2009 kwam het kabinet met een grote bezuiniging van 800 miljoen op de AWBZ, de zogenaamde AWBZ-pakketmaatregel, waarbij een groot deel van de ‘ondersteunende en activerende begeleiding’ wegviel. De gemeentes moesten de gevolgen van deze maatregel opvangen en werden daarvoor ‘gecompenseerd’. Deze compensatie betrof slechts 15% van het oorspronkelijke budget.
Deze bezuinigingen op de AWBZ treffen de meest kwetsbare groepen in onze samenleving; dementerende ouderen, chronisch zieken en gehandicapten, verstandelijk beperkten en volwassen en jeugdige psychiatrische cliënten. Zij raken voor een groot deel hun ondersteuning kwijt bij het aanbrengen van de broodnodige structuur in het leven. Het op orde houden van hun huishouden, het organiseren van hun administratie en van hun zorg. Maar ook de toegang tot de maatschappij wordt afgesneden. Begeleiding naar participatie, naar sociale contacten, naar werk valt weg. Evenals de ondersteuning bij de opvoeding van kinderen en de psychosociale begeleiding.
Het is juist deze begeleiding die mensen het extra zetje in de kan rug geven om (weer) een volwaardig te kunnen deelnemen aan de maatschappij, om weer grip te krijgen op hun eigen leven. Het vormt een belangrijk onderdeel van het terugwinnen of verkrijgen van eigenwaarde. Juist wanneer eigen verantwoordelijkheid en zelfredzaamheid de doelstellingen zijn, is dit de meest averechtse maatregel die je kunt nemen. Het laat mensen achter in hun sociaal isolement.
De gemeente en de stadsdelen doen alles om deze bezuiniging zo goed mogelijk op te vangen en zoveel mogelijk van de wegvallende taken over te nemen. Maar een verschraling van de zorg lijkt onvermijdelijk. Het is bezuinigen tegen wil en dank, zo goed, maar vooral zo kwaad als dat gaat.
Minister Klink concludeerde onlangs verheugd dat ‘grote maatschappelijke onrust na het invoeren van de maatregel is uitgebleven’. Dat is ook geen wonder. Er zal geen lange stoet van dementerende ouderen, verstandelijk beperkten en psychiatrische cliënten naar het Malieveld trekken om te protesteren tegen de ‘AWBZ-pakketmaatregel’. Sterker, de meesten hebben geen idee van wie of wat hun treft. Maar zij zullen des te meer de gevolgen van de kortingen ondervinden.
Geruisloos voltrekt zich dus deze (verdere) verschraling van de zorg, zonder dat er een haan naar kraait. Vooral omdat iedereen bezig is met zijn eigen piketpaaltjes en verworven rechten. De hypotheekrenteaftrek is voor het CDA heilig, en de kilometerheffing voor de VVD onbespreekbaar, maar de zorg is een grabbelton waaruit het eerst die maatregelen getrokken worden die op het minste verzet stuiten. Simpelweg om dat zij die getroffen worden niet in verzet kunnen komen. Is dit dan de manier waarop wij in de toekomst met de meest kwetsbaren in onze samenleving wensen om te gaan? Dat is dan een veeg teken voor onze beschaving.
De grote angst is dat dit niet de laatste bezuinigingen op de AWBZ zullen zijn. De eigen bijdrage in de psychiatrische zorg is een volgende stap. En onder het mom van ‘taken overhevelen naar de gemeentes’ zullen er waarschijnlijk nog meer verkapte bezuinigen op de zorg volgen. God mag weten welke onzalige maatregelen er op onderhandelingstafel liggen, maar de voortekenen zijn slecht.
En is dat dan het beleid waar rechts Nederland zijn vingers bij aflikt, ‘minister president’ Rutte? Uw samenleving is blijkbaar de mijne niet.
Nu al laten de landelijke bezuinigingen op de zorg sporen na in het gemeentelijke zorgbudget en zorgen ervoor dat de stadsdelen het water tot aan de lippen komt te staan. De meest kwetsbaren worden als eerst getroffen. Dat gaat geruisloos, omdat velen van hen niet in staat zijn om zich hier tegen te verweren. En dit lijkt nog maar het begin.
In 2009 kwam het kabinet met een grote bezuiniging van 800 miljoen op de AWBZ, de zogenaamde AWBZ-pakketmaatregel, waarbij een groot deel van de ‘ondersteunende en activerende begeleiding’ wegviel. De gemeentes moesten de gevolgen van deze maatregel opvangen en werden daarvoor ‘gecompenseerd’. Deze compensatie betrof slechts 15% van het oorspronkelijke budget.
Deze bezuinigingen op de AWBZ treffen de meest kwetsbare groepen in onze samenleving; dementerende ouderen, chronisch zieken en gehandicapten, verstandelijk beperkten en volwassen en jeugdige psychiatrische cliënten. Zij raken voor een groot deel hun ondersteuning kwijt bij het aanbrengen van de broodnodige structuur in het leven. Het op orde houden van hun huishouden, het organiseren van hun administratie en van hun zorg. Maar ook de toegang tot de maatschappij wordt afgesneden. Begeleiding naar participatie, naar sociale contacten, naar werk valt weg. Evenals de ondersteuning bij de opvoeding van kinderen en de psychosociale begeleiding.
Het is juist deze begeleiding die mensen het extra zetje in de kan rug geven om (weer) een volwaardig te kunnen deelnemen aan de maatschappij, om weer grip te krijgen op hun eigen leven. Het vormt een belangrijk onderdeel van het terugwinnen of verkrijgen van eigenwaarde. Juist wanneer eigen verantwoordelijkheid en zelfredzaamheid de doelstellingen zijn, is dit de meest averechtse maatregel die je kunt nemen. Het laat mensen achter in hun sociaal isolement.
De gemeente en de stadsdelen doen alles om deze bezuiniging zo goed mogelijk op te vangen en zoveel mogelijk van de wegvallende taken over te nemen. Maar een verschraling van de zorg lijkt onvermijdelijk. Het is bezuinigen tegen wil en dank, zo goed, maar vooral zo kwaad als dat gaat.
Minister Klink concludeerde onlangs verheugd dat ‘grote maatschappelijke onrust na het invoeren van de maatregel is uitgebleven’. Dat is ook geen wonder. Er zal geen lange stoet van dementerende ouderen, verstandelijk beperkten en psychiatrische cliënten naar het Malieveld trekken om te protesteren tegen de ‘AWBZ-pakketmaatregel’. Sterker, de meesten hebben geen idee van wie of wat hun treft. Maar zij zullen des te meer de gevolgen van de kortingen ondervinden.
Geruisloos voltrekt zich dus deze (verdere) verschraling van de zorg, zonder dat er een haan naar kraait. Vooral omdat iedereen bezig is met zijn eigen piketpaaltjes en verworven rechten. De hypotheekrenteaftrek is voor het CDA heilig, en de kilometerheffing voor de VVD onbespreekbaar, maar de zorg is een grabbelton waaruit het eerst die maatregelen getrokken worden die op het minste verzet stuiten. Simpelweg om dat zij die getroffen worden niet in verzet kunnen komen. Is dit dan de manier waarop wij in de toekomst met de meest kwetsbaren in onze samenleving wensen om te gaan? Dat is dan een veeg teken voor onze beschaving.
De grote angst is dat dit niet de laatste bezuinigingen op de AWBZ zullen zijn. De eigen bijdrage in de psychiatrische zorg is een volgende stap. En onder het mom van ‘taken overhevelen naar de gemeentes’ zullen er waarschijnlijk nog meer verkapte bezuinigen op de zorg volgen. God mag weten welke onzalige maatregelen er op onderhandelingstafel liggen, maar de voortekenen zijn slecht.
En is dat dan het beleid waar rechts Nederland zijn vingers bij aflikt, ‘minister president’ Rutte? Uw samenleving is blijkbaar de mijne niet.
RSS Feed
